Türkiye pandemi öncesi dönemde bezelye ihracatından oldukça düşük gelir sağlarken bu durum özellikle son 4 yılda tersine döndü. TÜİK verilerine göre Türkiye 2023 yılında dünyanın çeşitli ülkelerine 121 milyon dolarlık bezelye ihracatı gerçekleştirdi. Bir önceki yıla göre ihracat rakamında düşüş yaşansa da ihracatçılar yeni yılda bu durumun toparlanacağını düşünüyor. 2024’ün birçok tarım ürününde ihracatçı için rekor yılı olması için yoğun bir çalışma sürüyor.
Bezelye lezzetli bir tarım ürünü olmasının yanında Antep fıstığından sonra yeşil altın olarak nitelendirilebilecek değerde bir ihraç ürünü olarak görülüyor. Türkiye’de üretilen ve dünyanın birçok ülkesine ihraç edilen ürün en çok da güney komşumuz Irak tarafından talep görüyor. Öyle ki Türkiye’nin bezelye ihracatından elde ettiği gelirin yarısından fazlası Irak’tan sağlanıyor. İhracatçılar üretim sorunu yaşanmadığı takdirde bu yıl içerisinde, rekor ihracat geliri elde edilen 2022 yılının da üzerine çıkılabileceğini ifade ediyor.
HEDEF 2022 YILI İHRACAT GELİRİNİN ÜZERİNE ÇIKMAK
Fransa’dan Kenya’ya kadar birçok ülkeye ihracı gerçekleştirilen bezelye için rekor gelir edilen yıl 2022 oldu. Pandemi etkilerinin hayatımızdan yavaş yavaş silinmeye başladığı bu yıl, Türk ihracatçısı çok iyi bir performans gösterdi. Bezelye ihracatına dair değerlendirmelerde bulunan Boris Volfman, Üretimde bir aksama yaşanmazsa bu yıl hedefin 2022 yılı ihracat gelirlerini aşarak 200 milyon dolara ulaşmak olduğunu ifade etti.
2019 YILININ ÇOK İLERİSİNDEYİZ
Bezelye ihracatına dair çeşitli değerlendirmelerde bulunan Boris Volfman; “2019 yılına kadar bezelye ihracatı bizim ihracat kalemlerimiz içerisinde çok da büyük bir yer kaplamıyordu. Fakat 2020 ve sonrasında gösterilen çabayla elde edilen başarılar bu durumu tersine çevirdi. Hem daha fazla pazara açıldık hem de mevcut pazarlarda artan talebi bizler karşılamaya başladık. Daha somut olmasına adına örnek vermek gerekirse, TÜİK verilerine göre 2019 yılında Türkiye 9.299.760 dolarlık bezelye ihracatı gerçekleştirmiş. Bu gelir 2020 yılında 13.399.751 dolara yükselirken pandemi etkilerini en ağır hissettiğimiz dönemlerden 2021 yılında ise büyük bir sıçramayla 62.584.916 dolara ulaşmış. Pandemi etkilerinin hafiflediği ve dünya ticaretinde normalleşmenin başladığı 2022 yılı ise bezelye ihracatı açısından rekor yılı oldu. Elde edilen gelir 189.724.023 dolara ulaşarak bizler için de kırılması zor bir noktaya ulaştı. 2023 yılında ise hem üretim hem de ihracat ile ilgili bazı aksamalardan dolayı bezelye ihracatından elde edilen gelir 121.633.672 dolar ile sınırlı kaldı. Bakıldığında 2019 yılından 13 kat fazla bir ihracat geliri fakat bu artık bize yetmiyor. Hedef 2024 yılında rekor tazelemek.” şeklinde konuştu.
Boris Volfman; “TÜM YUMURTALARI AYNI SEPETE KOYMAK RİSKLİ”
Türkiye’nin bezelye ihracatı yaptığı ülkeleri değerlendiren Boris Volfman, “Türkiye bezelye ihracatından elde ettiği gelirin büyük bir kısmını güney komşumuz Irak’a yaptığı ihracattan sağlıyor. Daha somut örneklendirmek gerekirse 2023 yılında bezelye ihracatından elde edilen gelir 121.633.672 dolar olarak gerçekleşmişken, bu gelirin %50’den fazlası sadece Irak’a yapılan ihracattan sağlanmış. Bu durum her ne kadar avantaj gibi görünse de olası bir siyasi ve ekonomik kriz durumunda ihracat gelirlerinin yarısını kaybetmek anlamına geliyor. Çözüm olarak ise iki yol var önümüzde; birincisi halihazırda ihracat yaptığımız pazarlardaki payımızı artırmak, ikincisi ise yeni pazarlar keşfederek buralara açılmak. Bu sayede tüm yumurtalarımızı bir sepete koymayacağız ve olası kriz durumlarından ihracatçımız en az şekilde etkilenecek.” dedi.
AFRİKA BEZELYE İHRACATI İÇİN DOĞRU HEDEF
İhracatçılara göre Türkiye’nin yapması gereken en doğru hamlelerden birisi gelişmekte olan ve büyük bir talep patlaması yaşayan Afrika ülkelerine yoğunlaşmak. En yüksek ihracat gelirinin elde edildiği Irak’tan sonra Kenya, Güney Afrika, Kamerun gibi ülkeler de Türkiye’nin müşterisi konumunda. Mevcut Afrika ülkelerine satışı artırmak için izlenecek stratejilerin uzun vadede Türkiye’nin çıkarına olacağı öngörülüyor. Bunun yanında Güney Amerika ülkeleri de yine ihracatçı için tercih edilebilecek yeni pazarlardan biri olarak görülüyor.
